Kinh Dịch là một bộ triết lý cổ xưa giảng về mọi vấn đề trong Tam Giới chỉ với 64 quẻ Bát Quái. Nội hàm trong nó đến bây giờ vẫn là ẩn số đối với đa số chúng ta.
Trong tiết Xuân tươi đẹp, cùng nhau uống chén trà bốc vài quẻ Dịch cùng nhau chiêm nghiệm xem nên xử thế như thế nào để cho năm mới vận hạn tốt hơn cũng là một điều thú vị.
Kinh Dịch là dùng chỉ sự vận động của Tam Giới trong vũ trụ, nhưng vạn vật Tam Giới này lại cấu thành từ Ngũ Hành, kể cả các mối quan hệ cũng vậy. Vì thế trong Đạo Xử Thế theo Kinh Dịch chúng ta cũng có 5 mối quan hệ cần phải xem trọng.
Phần 3: Con cái và bạn bè
Con cái là một phần tất yếu rất quan trọng trong cuộc đời của hai vợ chồng. Con cái vừa là duyên cũng vừa là nghiệp, là thử thách cũng là món quà mà chúng ta có ở trên đời này. Nếu nói vợ chồng tượng trưng cho Trời và Đất thì con cái chính là “Nhân” trong “Thiên Địa Nhân”.
Thử tưởng tượng Trái Đất không có con người xem thì sẽ như thế nào? Vậy nên không có con cái và không nuôi dạy chúng khôn lớn thành người tốt, chính là cuộc đời của bạn đã có nhiều thiếu sót rồi.
Quan hệ công việc chân chính
Yếu tố này tượng trưng cho Thiên. Vì việc làm là yếu tố đảm bảo nguồn sống cho cả gia đình ví như ánh nắng và bầu trời cho chúng ta một nguồn sống vô tận. Vì vậy là một người cha cũng chính là bầu trời (quẻ Càn) chúng ta phải có được một công việc chân chính đủ để nuôi gia đình. Không cần phải lương quá cao để giàu có, cần nhất là không bất chính trộm cắp gian tham lừa lọc.
Người cha là tượng của Trời vì thế trong công việc của người cha cần phải “Chính Đại Quang Minh” (chân chính, đường hoàng trong sáng và minh bạch). Giống như một ánh mặt trời ấm áp thì mới tích đủ đức để sau này đứa con có ăn có mặc lâu dài và để hậu phúc cho thế hệ sau.
Người mẹ cũng có công việc nhưng lại chính là Đất, là nơi con người sinh sống nên phải màu mỡ sung túc, nên vì thế việc của vợ phải tề gia nội trợ lo chi tiêu tính toán sao cho gia đình đủ chi, có thời gian nuôi dạy con. Vì thế người vợ không nên lao đầu cùng chồng mình để kiếm cho thật nhiều tiền mà bỏ lơ con cái gia đình cho người giúp việc hay ông bà.
Hai vợ chồng cùng chung tay nuôi dạy con
Trong gia đình nhỏ của chúng ta, cha mẹ tượng trưng cho Trời Đất, con cái chính là con Trời (Vua hay Thiên Tử). Nên con cái trưởng thành tốt cũng giống như chúng ta tạo ra một vị Thiên Tử có đức độ và tài năng. Trên thì kính thờ Trời Đất (Cha mẹ), dưới thì hết mực chăm lo cho con dân của mình ấm no hạnh phúc. Vậy để con cái trưởng thành thì điều đầu tiên cần duy trì chính là sự tôn trọng xuất phát từ nội tâm của con cái dành cho cha mẹ. Để có được sự tôn trọng này người cha mẹ phải cư xử và sống chân chính (như đã nói ở các phần trên).
Ngoài ra để làm một vị vua tốt, các bậc minh quân cũng luôn phải từ bỏ hay hạn chế hết mức các dục vọng và ham muốn hưởng thụ của bản thân và luôn rèn luyện cho mình một tư duy mạnh mẽ, ý chí kiên cường và khả năng tự lập cao. Vậy cũng giống như cách Trời Đất đối với con người và cách con người sống giữa thiên nhiên, dù thiên nhiên có ưu ái con người thế nào đi nữa thì con người vẫn phải dùng sức lao động của mình mới có miếng cơm và thành tựu, phải tự mình chống chọi và khắc phục những khó khăn trong cuộc sống của mình.
Vì thế bậc cha mẹ phải làm gương, sống tiết chế dục vọng hưởng thụ của bản thân, cần kiệm tự lập để làm gương cho con. Dạy con tự lập từ nhỏ, khó khăn phải kiên cường. Vì những điều này phù hợp với luân lý trời đất nên những gia đình nào làm được như vậy thì sẽ giàu có hạnh phúc lâu dài.
Minh chứng rõ nhất chính là người Do Thái, Nhật và Đức đều là những dân tộc trải qua tang thương đau đớn do chiến tranh thảm họa, nhưng họ vẫn tín phụng Thiên Chúa, sống chuẩn mực và dạy dỗ con cái hết lòng. Ngay cả những tỷ phú của Do Thái hay Nhật vẫn không hề cho con mình một cuộc sống xa hoa mà luôn dạy nó sống sao cho tốt và giữ đạo đức.
Vì thế những dân tộc này giàu mạnh qua hàng mấy trăm năm nay. Hãy nhìn lại cách sống và giáo dục con của đa số người Việt và Trung Quốc hiện nay xem, họ cho con cái quá nhiều vật chất, mà lại lấy đi của nó thời gian giáo dục, bản thân sống phóng túng bừa bãi không tin nhân quả và Thần Phật để tự ước chế bản thân nên xã hội hiện nay mới đáng báo động như thế.
Ứng dụng – Coi Bói quẻ kinh dịch hàng ngày
Sinh con trai hay con gái
Vấn đề sinh con trai hay con gái và sự phân biệt đối xử nam nữ đã đem đến nhiều tệ nạn cho nhiều quốc gia, khiến cho nhiều sinh linh bị giết hại đặc biệt là Việt Nam và Trung Quốc. Vậy thì quan điểm đúng cho việc này là gì?
Như đã nói ở trên, cái mà chúng ta nên tìm kiếm là sự hài hòa và thịnh vượng cho gia đình. Nếu như cha mẹ là Âm Dương Trời Đất thì con cái chính là vạn vật và con người. Không có con thì không thịnh vượng trường tồn. Nên việc đúng đầu tiên đó là vợ chồng có con là tốt, vì có con tức là vũ trụ có sinh sôi nảy nở.
Vì cha mẹ là Âm Dương nên dĩ nhiên nhà có cả trai và gái là hoàn hảo nhất, nhưng thực sự cũng không nhiều gia đình đạt được điều này. Nên điều đúng thứ hai chính là sinh con trai hay con gái mà gia đình muốn thịnh vượng dài lâu chính là phải xét ở cách sống của cha mẹ.
Tại sao như vậy? Vì cha mẹ là Thái Dương và Thái Âm vốn cân bằng và hòa hợp nên sẽ vận động và sinh ra Thiếu Dương (con trai) và Thiếu Âm (con gái). Và để con trai hay con gái trưởng thành tốt đẹp thành Thái Dương và Thái Âm như cha mẹ nó thì lại trông chờ vào đạo đức và lối sống của cha mẹ. Hạnh vận và sung túc lại cũng là kết quả của số mệnh và lối sống.
Nên nói tóm lại nếu hai vợ chồng không sống tốt với nhau và không có đức độ thì sẽ không thịnh vượng được. Con cái chỉ là bổ sung chứ không phải vai trò quyết định. Nhiều người vì mê tín mà còn phá thai hay tàn ác đến độ nhấn nước con gái mới sinh. Làm việc đó chính là giết người tạo nghiệp, người tạo nghiệp lớn như vậy có tư cách nói đến một cuộc sống hạnh phúc hay thịnh vượng hay không? Điều này chính là điều tuyệt đối vĩnh viễn không được làm nếu muốn hạnh phúc viên mãn.
Trong ứng xử bạn bè
Có câu nói rằng: “Hãy cho tôi biết bạn của bạn là ai, tôi sẽ cho bạn biết bạn là người như thế nào?”. Nên bạn bè cũng là những đối tượng quan trọng, ảnh hưởng đến niềm vui hạnh phúc cũng như thành công của chúng ta. Vậy nên quan hệ bạn bè cũng cần phải có bí quyết.
Đó chính là phải đạt đến tượng quẻ Thiên Hỏa Đồng Nhân vậy
Hòa khí sinh tài – hòa hợp mới thành công
Quẻ này dùng để nói đến quan hệ bạn bè của chúng ta ở ngoài xã hội. Quẻ gồm có Càn (Trời) ở bên trên và Ly (Lửa) bên dưới. Quẻ Ly ở dưới tượng trưng cho lửa, ánh sáng, văn minh, Càn ở trên là Trời. Quẻ này có tượng lửa bốc lên cao tới Trời, cũng soi khắp thế giới. Đây là 1 quẻ tốt thể hiện sự hòa hợp của nhân tâm nên dù có hiểm trở gì, cũng vượt được.
Lửa còn tượng trưng cho chữ Lễ (trong Lễ Nghi) tức là bạn bè đối xử với nhau phải trong sáng, giữ lễ nghi và đạo đức cao thượng học theo Trời (vì lửa này bốc lên tận trời, như đã nói ở trên Trời là quang minh, chính trực và to lớn), để có thể bao dung và hòa hợp với bạn bè và trợ thủ của mình thì mới làm nên sự nghiệp. Điểm này còn yêu cầu bạn phải chọn bạn mà chơi, hòa hợp với bạn tốt thì mới có kết cục tốt vậy vì hình tượng Lửa và Trời là Thuần Chính và không bao giờ mang nghĩa tiêu cực.
Trí huệ hiểu lòng người mới có bạn chân tình – mới có trợ thủ đắc lực
Nếu muốn thành công mà không có những bạn bè giỏi hay xây dựng được một đội ngũ trợ tá đắc lực thì không thể được.
Quẻ Đồng Nhân này chỉ cho chúng ta bí quyết đó:
Trong quẻ này thì người trên (quẻ Càn) và kẻ dưới (quẻ Ly) đều là những người tốt mà hòa hợp với nhau trong một đội ngũ chính trực cùng nhau làm việc lớn. Vì hào âm duy nhất trong quẻ Ly đạt được âm nhu đắc vị (tức là chính – nhu nằm đúng chỗ) đắc trung (nằm giữa quẻ), lại ứng hợp với hào 5 dương cương cũng đắc vị đắc trung trong ngọai quái Càn. Thế là có hiện tượng nội ngọai tương đồng, nên gọi là đồng nhân (mọi người đồng tâm với nhau). Kẻ trên người dưới đều là chính nhân quân tử vì duyên lớn mà gặp nhau, không có ai ích kỷ tư tâm hết, đều hết mình làm việc vì người khác.
Văn minh, lễ nghi (Ly) ở phía trong, sự cứng cỏi chính trực (Càn) ở ngoài, cả hai đều đạt được trung lẫn chính, ứng hợp với nhau, vua hiền tôi sáng, đó là tượng người quân tử do tâm trung chính, biết nghĩ cho người khác mà thông suốt được tâm tri của thiên hạ. Người như vậy không thành công thì ai thành công? Vậy muốn thành công phải biết nghĩ cho người khác, giữ tâm trí sáng suốt trung chính mà thiện đãi người khác.
Lượng bao dung lớn mới có nhiều bạn – mới gây nên nghiệp lớn
Nhưng không phải lúc nào con đường dựng nghiệp cũng suôn sẻ, vậy lúc gặp khó khăn hay mâu thuẫn nội bộ thì sao?
Đại tượng truyện chép: “Quân tử dĩ loại tộc, biện vật”. Ý nghĩa là khi người nào muốn thực hiện được, cảnh tượng mọi vật cùng sống chung với nhau một cách hòa bình tốt đẹp, thì phải phân biệt từng loại của các chủng tộc (loại tộc ), xét kỹ mỗi sự vật (biện vật). Hễ cùng loại thì đặt chung với nhau và cho mỗi vật được phát triển sở năng, thỏa được sở nguyện, có vậy thì tuy có chỗ khác nhau mà vẫn hòa đồng với nhau được.
Bài học rút ra ở đây là người muốn xây nghiệp lớn, phải biết phân biệt suy xét năng lực của từng nhóm bạn bè nhân viên của mình mà xếp đặt cho họ hợp lý nhất để phát huy điểm mạnh, hạn chế điểm yếu để đạt hiệu quả cao nhất. Ngoài ra thì còn phải có lòng bao dung để có thể hòa hợp mọi khác biệt để cùng nhau làm việc một cách hòa ái. Làm được như thế thì mới có nhiều bạn, nhiều tài năng đến với mình để cùng mình làm việc.
