Seventy Eight Degrees of Wisdom

Rachel Pollack

CHƯƠNG VI: CUỘC HÀNH TRÌNH VĨ ĐẠI

LÁ BÀI THE MOON

Lá Bài The Moon (Thái Âm)

Nhiệm vụ thực sự của dòng bài 3 không phải tiết lộ thiên khải, mà là đưa những trạng thái xuất thần trở lại ý thức. Tinh Tú không chỉ đường quay về. Nó chỉ thời điểm chúng ta đắm mình trong thời khắc huy hoàng khi bóng tối chuyển thành ánh sáng. Để sử dụng được ánh sáng đó, chúng ta phải vượt qua những biến cố và nỗi sợ.

Trải nghiệm của Tinh Tú vượt khỏi phạm vi miêu tả của ngôn ngữ, thậm chí là dạng thức, dù nó ám chỉ rằng các dạng thức hoà cùng dòng chảy. Trong lá Thái Âm chúng ta thấy được quá trình này diễn ra dưới dạng hình ảnh, thần hoại vào ảo cảnh. Thái Âm là lá bài của trí tưởng tượng vì nó tạo khuôn cho năng lượng của Tinh Tú vào dạng thức mà nhận thức lĩnh hội được.

Thần thoại lúc nào cũng bị xuyên tạc không thương tiếc. Chúng lại không bao giờ có thể nói lên điều chúng muốn mà chỉ trông chờ vào việc cái nội tại có nhận ra cái ý nghĩa cốt lõi sâu bên trong chúng hay không thôi. Tinh Tú khuấy động dòng nước; khi chúng ta trở lại nhận thức ngoại giới, nước phơi bày những sinh vật ẩn trong nó. Nhớ lại rằng lá Tinh Tú và Thái Dương có ánh sáng “chính chủ”, trong khi Thái Âm chỉ phản chiếu lại ánh sáng ẩn tàng trong Thái Dương. Trí tưởng tượng méo mó đi là vì nó phản chiếu lại trải nghiệm nội tại lên tâm trí ngoại tại.

Thập cẩm các loại thần thoại trên thế giới mô tả vô thức tập thể nhồi đầy quái vật lẫn iêng hùng, nỗi sợ cũng như niềm hứng khởi. Chính lí do này mà chúng ta che đậy sự nhạy cảm với cuộc sống bằng lớp màn bảo vệ mang tên “cái tôi ý thức”, để chúng ta không còn sợ hãi bóng tối và những bóng hình méo mó của Thái Âm.

Ánh sáng chập chờn lạ lùng của Thái Âm luôn gợi lên cảm giác kì dị cho cả con người lẫn động vật. Từ “lunacy” (điên khùng), đồng nghĩa mới “madness” (điên cuồng), được sinh ra từ từ “luna” (từ Latinh chỉ “mặt trăng” – lá “The Moon” có nghĩa Thái Âm, cũng có nghĩa là Mặt Trăng). Trong thời trung cổ người ta tin rằng các linh hồn điên loạn thích bay lên cung trăng chơi với chị Hằng. Ngay cả ngày nay cũng thế, nhiều bác sĩ hay cảnh sát đã chứng kiến tỉ lệ tự tử hay những dấu hiệu mất cân bằng tinh thần tăng vọt lúc trăng tròn. Có điều gì đó về mặt trăng đã kích thích nỗi sợ và những “thứ” khác thường; trong khi Thái Dương, ngược lại, làm chúng ta thư giãn và nguôi ngoai. Lá Thái Dương trong Tarot bám ngay sau lá Thái Âm; sự giản đơn của Thái Dương chỉ được trân trọng sau khi đã trải qua hành trình huyễn hoặc kì lạ của Thái Âm.

Con chó và con sói đại diện cho phần “con” do Thái Âm triệu gọi, giống như hiện tượng động vật thích tru tréo “bản đồng ca hoang dã” đêm trăng tròn. Hoàng đế (lá Emperor), ngay trên lá chính 18, đã dạy chúng ta những luật lệ chuẩn mực trong xã hội “chuẩn” đến độ chúng trở nên “tự động hoá”. Với dòng cuối, chúng ta vượt khỏi tầm kiềm nén cái “siêu ngã” đó; trong quá trình này, những xung động bản năng trồi lên bề mặt. Ma sói tru đêm trăng tròn là phép ẩn dụ sinh động nhất mô tả sức mạnh vô thức gợi lên thứ gì đó nguyên thuỷ và hoang dại trong ngay cả những hiền triết đáng kính nhất.

Số 18 của Thái Âm liên quan đến số 8. Sức Mạnh (lá Strength) thấy được bản chất của con thú đã được thuần hoá, và dẫn nó qua Ẩn Sĩ (lá the Hermit). Chẳng chỉ dẫn nào được đưa ra ở đây sất; khi mò đường trở lại từ Tinh Tú, con quái thú lại “ngựa quen đường cũ” về với bản chất hoang dã điên cuồng. Chỉ khi năng lượng của Tinh Tú được “bơm” đầu vào Thế Giới, khi đó cái bản ngã thú vật mới biến đổi trọn vẹn. Để ý rằng trong lá Sức Mạnh, người đàn bà – phần “người” – kiểm soát con sư tử. Ngay cả trong lá Ác Quỷ, đám quỷ cũng mang hình người. Nhưng chẳng có ma nào trong lá 18 cả. Trong luồng sáng “mờ ám” của Mặt Trăng, cảm thức bản thân là “người” bị phá vỡ.

Chúng ta cảm thấy được sự hoang dã của Thái Âm sau khi bật dậy từ cơn ác mộng, khi chúng ta cảm thấy trong mình nỗi kì lạ không thể diễn tả bằng lời. Xúc cảm điên cuồng không đến từ ác mộng; ngược lại thì đúng hơn. Chúng ta đã nói trước đó rằng mơ mộng là năng lượng vô thức hiển hiện dưới dạng hình ảnh. Năng lượng bùng nổ vượt ngưỡng chịu đựng khiến giấc mơ biến thành ác mộng, và năng lượng hoang dã theo đà ác mộng bám lấy bạn ngay cả khi bạn tỉnh dậy.

Điên cuồng là món hàng tặng kèm miễn trả lại cùng với những cảm giác tối loạn trong cơ thể. Hiện tượng chứng tâm thần khiến con người biến thành dã thú xuất hiện nhan nhản. Người tâm thần sẽ bò bằng tứ chi, khoả thân và hướng về cung trăng mà tru tréo. Việc giải phóng năng lượng vô thức một cách đột ngột khiến nhân cách tan rã. Trong Tarot, khoảng khắc “nhạy cảm” này chỉ xảy ra sau khoảng thời dài chuẩn bị, và những vấn đề của cái tôi đã bị bỏ lại đằng sau. Các pháp sư cũng trải nghiệm việc hoá thú. Họ sẽ nhảy nhót và kêu tiếng động vật khi “lên đồng”. Nhưng một pháp sư, như những nhà huyền học, đã chuẩn bị tinh thần trong nhiều năm ròng. Ông ta đồng thời cũng phải được những pháp sư thế hệ trước trang bị cho hiểu biết về những điều sẽ xảy ra tới tận chân tơ kẽ tóc. Nhớ rằng con số của Thái Âm cộng lại là 9, tức là số của Ẩn Sĩ. Vị thầy hướng dẫn của lá đó không hiện hữu, và chúng ta phải đơn thân độc mã quýnh tay đôi với Thái Âm, nhưng những chỉ dẫn ta nhận được trước đó sẽ giúp chúng ta xác định cách thức.

Nếu động vật là biểu tượng cho phần man dại trong con người, con bò cạp kia là thứ khác hẳn. Một trong những mô tả sinh động nhất, Waite gọi nó là “thứ nằm sâu hơn cả con quái vật man dại”. Nó đại biểu cho những nỗi sợ khách quan nhất trong vô thức tập thể, là loại quỷ dữ không tên. Sự trỗi dậy của nỗi kinh hoàng kiểu đó thường xảy ra với những người bộc lộ phần điên cuồng trong bản ngã bằng những phương pháp thiền tịnh sâu hoặc thuốc phiện. Những nỗi kinh hoàng đó cũng được coi như những con quái vật mà các pháp sư phải chạm trán mỗi lần xuất thần. Sự bùng dậy của những nỗi sợ này có thể gây những cơn hoảng loạn vô cớ. Ấy thế mà những hình ảnh này lại thuộc về thế giới nội tại của chúng ta; chúng ta không thể chạm đến Thái Dương nếu không vượt qua chúng.

Con bọ cạp nửa than dưới nước. Waite muốn nhấn mạnh rằng nó sẽ không bao giờ lên cạn hoàn toàn, mà se luôn trực chờ rơi trở lại nguồn nước. Những nỗi khủng hoảng sâu sắc nhất là những nỗi khủng không thành hình triệt để. Chúng ta cảm thấy gì đó bên trong đấy, nhưng chẳng bao giờ thấy được nó là gì. Đồng thời nửa trồi lên bờ của con bò cạm ám chỉ rằng trong hành trình trở về ý thứ, tri giác sâu thẳm của Tinh Tú sẽ phân tán dần vì chúng ta không thể đem nó về trọn vẹn. Cũng vì lí do này mà Thái Âm hỗn loạn, vì một phần yên nbình và suy nghiệm của Tinh Tú đã bị phá huỷ và rơi rớt.

Thế nhưng, bất chấp phần hoang dại và kinh hoàng, ánh sáng lạnh cũng có tác dụng trấn tĩnh. Thái Âm được xem là có khả năng làm tăng phần khoan dung, lien quan đến “cột khoan dung” trên Cây Đời trong tín ngưỡng Qabalah. Nói rõ hơn, những đốm ánh sáng rơi xuống đầu lũ động vật (lại) là YOD – kí tự đầu tiên trong tên của Chúa và là biểu tượng của sự khoan dung. Nếu chúng ta chấp nhận được những thứ hoang dại nhất từ thẳm sâu ảo tưởng chỉ nhờ chuẩn bị và lòng dũng cảm đơn thuần, thì Thái Âm sẽ đem lại sự bình tâm, những nỗi kinh hoàng sẽ lắng xuống, và rồi trí tưởng tượng – nay đã dồi dào hơn – sẽ dẫn chúng ta trở lại cùng với những điều thần diệu của nó. Waite viết, “Bình yên, hãy an tĩnh; và mặt nước rồi sẽ lại êm đềm.” Bò cạp chìm về, nước lại bình lặng. Đường vẫn còn đó.

Con đường dẫn chúng ta đi qua hai ngọn tháp, ám chỉ cái cổng vào khu vực bất tri. Cổng vào là biểu tượng rất thông dụng trong giới huyền học và pháp sư, cũng như trong sa số các thể loại thần thoại khác. Đôi lúc, một hình đồ tròn, như hoa mạn đà la, hoặc vài vật thể – như hang động chẳng hạn (hang động hay được so sánh với âm đạo, dù bây giờ giới trẻ hay so sánh với sò lông hơn:v), cánh cổng cho phép chúng ta rời khỏi thế giới thường nhật để vào thế giới hoặc huyễn của tâm trí.

Cặp tháp đôi trong Tarot lại có ý nghĩa khác, là hình ảnh hoàn thiện của cặp cột đối tính trong đền thờ của Nữ Tư Tế. Nếu thiên khải của Toà Tháp không phù hợp với cuộc sống đời thường, thì những cặp đối tính mới gay gắt hơn sẽ xuất hiện. Đồng thời, chính việc nghe thấy lời Chúa trước đó thay đổi hoàn toàn mối tương quan của chúng ta với câu hỏi về những mặt đối lập. Trước đó, tính đối tính được coi là nền tảng của cuộc sống, nhưng giờ thì chúng ta biết rằng, thực ra, hiện tại là hỗn hợp của mọi thứ; chúng ta đã vào đến nơi mà trước đó chúng ta bị tấm màn giữa cặp cột ngăn cách chúng ta với nơi đó rồi. Chúng ta đang nhìn vào tháp đôi ý thức ở “mặt kia”. Vấn đề giờ là đem theo chân lý nội tại trở về, chứ không phải đâm xuyên qua nó.

Trong đọc bài tói toán thì Thái Âm chỉ sự kích động của vô thức. Chúng ta bắt đầu trải nghiệm những xúc cảm kì lạ, những giấc mơ, những nỗi sự, thậm chí là cả ảo tưởng. Nếu lá bài rút xuôi thì người hỏi sẽ cho phép điều này xảy ra. Khi được chấp nhận, trí tưởng tượng thăng hoa sẽ làm giàu cuộc sống. Nhưng nếu lá bài rút ngược, nó thể hiện cơn đấu tranh chống lại trải nghiệm đó. Cuộc đấu tranh dẫn đến nỗi sợ, và thường xuyên khuấy đảo cảm xúc người không chấp nhận phần tĩnh tại của Thái Âm.

Giống như Nữ Tư Tế, Thái Âm ám chỉ việc quay lưng lại với những mối lo toan ngoại giới và trở nên nội tâm. Nó có thể có hàm ý dứt bỏ vài hoạt động cụ thể, hoặc đơn giản là đến thời điểm rút lui. Tuy nhiên, trong khi Nữ Tư Tế là biểu tượng của trực giác tĩnh tại, Thái Âm lại kích động những hình ảnh từ trong bô thức. Ngoài ra Thái Âm ngược cũng mang nghĩa rối loạn. Người đó không mong quay lưng lại với phần ánh sáng, cố gắng chống lại Thái Âm bằng sa số các hoạt động. Thế nhưng Thái Âm vẫn cứ “chuyện ta ta đến”, và càng đấu tranh thì những nỗi sợ sẽ chỉ càng mạnh mẽ hơn mà thôi. Tâm lý, tự thân vận động bằng luật lệ của riêng nó, đã quy hàng Thái Âm mất rồi. Nếu cho phép bản thân trải nghiệm thì những nỗi sợ sẽ trở thành những điều kì diệu, và mở ra những cánh cổng phiêu lưu.

Tìm Hiểu Thêm – 78 Độ Minh Triết Tarot